Διαταραχές που συνδέονται με ουσίες
Διαταραχές που συνδέονται με ουσίες
Ορισμός
Ορισμός της εξάρτησης
- Ανοχή :
– ανάγκη για λήψη αξιοσημείωτα αυξημένων ποσοτήτων της ουσίας για να επιτευχθούν οι επιθυμητές δράσεις της
– αξιοσημείωτα μειωμένο αποτέλεσμα της ουσίας με την συνεχιζόμενη χρήση της ίδιας ποσότητας από αυτήν - Στέρηση : η ουσία λαμβάνεται για να αποφευχθούν τα συμπτώματα στέρησης
- Η ουσία λαμβάνεται σε μεγαλύτερες ποσότητες ή για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα σε σχέση με την αρχική πρόθεση του ατόμου
- Επίμονη επιθυμία για την ουσία ή αποτυχημένες προσπάθειες μείωσης ή ελέγχου της χρήσης
- Σημαντικό μέρος του χρόνου του ατόμου σπαταλάτε στην χρήση της ουσίας
- Εγκατάλειψη σημαντικών κοινωνικών, επαγγελματικών ή ψυχαγωγικών δραστηριοτήτων εξαιτίας της χρήσης της ουσίας
Ορισμός της Κατάχρησης:
Δυσπροσαρμοστική χρήση της ουσίας που προκαλεί επανειλημμένα προβλήματα και δυσμενείς συνέπειες
- υποτροπιάζουσα χρήση της ουσίας με αποτέλεσμα την αποτυχία εκπλήρωσης βασικών υποχρεώσεων στο σχολείο ή το σπίτι ( παραμέληση τέκνων, απουσίες στο σχολείο κά)
- υποτροπιάζουσα χρήση της ουσίας σε περιστάσεις όπου αυτή ενέχει σωματικούς κινδύνους ( πχ οδήγηση, χειρισμός μηχανήματος)
- υποτροπιάζοντα προβλήματα με τον νόμο συνδεόμενα με την ουσία ( πχ συλλήψεις για συμπεριφορές που σχετίζονται με την ουσία)
- συνεχιζόμενη χρήση της ουσίας παρά την ύπαρξη προβλημάτων σε κοινωνικό ή διαπροσωπικό επίπεδο που προκαλούνται από την ουσία ( λογομαχίες με τον/την σύζυγο)
Επιδημιολογία
- Γενετικοί παράγοντες συμβάλλουν στο 40-60% του κινδύνου για εξάρτηση • 8% του πληθυσμού κάνει κατάχρηση ουσιών
Θεραπεία
2 φάσεις
– οξεία φάση, στόχος είναι η αποτοξίνωση
– φάση συντήρησης, ψυχοκοινωνική αποκατάσταση και αποτροπή υποτροπής
- Συντηρητική αντιμετώπιση συνίσταται σε πολύ βραδεία απόσυρση του φαρμάκου σε βάθος πολλών ημερών ή εβδομάδων
- Πολλοί ασθενείς χρήζουν συστηματικής αποτοξίνωσης σε νοσοκομείο για την αποτροπή σοβαρών συμπτωμάτων απόσυρσης από αλκοόλ, κατασταλτικά, υπναγωγά ή αγχολυτικά
- Σύγχρονη αντιμετώπιση των παθολογικών παθήσεων από τις οποίες μπορεί να πάσχει ένα άτομο με εξάρτηση από ουσίες καθώς επίσης και των ψυχιατρικών
- Ατομική ψυχοθεραπεία για να αντιληφθεί ο ασθενής τα κίνητρα που τον ωθούν στην χρήση ουσιών και να μάθει εναλλακτικές μεθόδους διαχείρισης των ψυχοπιεστικών καταστάσεων ( κυρίως γνωστική συμπεριφορική θεραπεία)
- Ομαδική ψυχοθεραπεία και οικογενειακή ψυχοθεραπεία είναι επίσης αναγκαίες επικουρικές θεραπείες
- “Θεραπεία με βάση τη συνέπεια”, συμπεριφορική θεραπεία στην οποία τα άτομα ανταμείβονται όταν επιδεικνύουν την κατάλληλη επιδιωκόμενη συμπεριφορά χωρίς ουσίες